De herfst is nogal abrupt van start gegaan. Wisselvallig, wind, buien, stukken frisser. De spinnetjes maken hele flatgebouwen in de dwergdennen.

I+R zijn er klaar voor. Gisteren met de klepelmaaier door de crossbaan, de laatste loodjes van het bramensnoeien. Ik vond het weer veel werk, R zegt 'het is toch maar drie dagen', terwijl hij verreweg het meeste heeft gedaan, met heggeschaar en hark. In elk geval was het te doen, nu de zon het werk niet voortdurend hinderlijk onderbrak. En als hij schijnt, nemen de paarden het ervan nu het niet meer bloedheet is.

Er zijn minder vliegen, geen knaasjes (wat ons verbaast), wel weer eitjesleggers en teken, dus we letten goed op.

Tussen de buien door was er gelegenheid voor de hazelnotenoogst en ik maakte verse lavendelzakjes. De nieuwe lavendel levert veel meer, betere en geuriger lavendel op dan de oude.

Tijdens de buien kijk ik live filmpjes van Florac op FB. Veel bekende plekken, de route is nagenoeg dezelfde als toen wij er waren. Het blijft magisch, vooral de start in het donker.

September. Het zal wel een beetje te vroeg gejuicht zijn, dat het nu al herfst is, maar vooralsnog hoort niemand mij mopperen.

De afgelopen paar dagen was er weer van alles gaande. Woensdag sloot de huisarts de elleboogsaga af door de hechtingen te verwijderen. Klaar. R kan weer uit rijden gaan (dat had hij de zaterdag ervoor toch al gedaan).

's Middags kwam Maéva om Sana te laten beslaan, zodat Fred bij ons onder dak kon staan in plaats van op de Vallée de l'eau zonder elektriciteit. Na drie kwartier belde R hem maar eens, of hij nog ... 'Maar nee, dat is morgen ...'

Dus donderdag hetzelfde programma, en deze keer kwam hij wel. Sana is een rustig en braaf beestje. We maten haar nog op: ze oogt wel groot maar de schofthoogte was toch maar ongeveer 1,56m.

Vrijdag gingen Justine en Clara een bosrit maken, de allereerste keer zonder begeleiding. Ze zijn nu 18 dus het moet kunnen. Na instructie in de roundpen door Justine over teugelgebruik en beenhulpen vertrokken ze, met Kir en Titan. Alles is goed gegaan zeiden ze, en voor herhaling vatbaar.

Wij maakten van de gelegenheid gebruik om een eerste keer te oefenen met HiRise alleen thuis. R nam Harissa een half uur mee aan het halster het bos in en ik bleef thuis om een oogje in het zeil te houden. Ook dat experiment verliep goed, HiRise hinnikte wel een paar keer maar er was geen sprake van paniek.

Dat was bemoedigend, want zaterdag was afgesproken dat R met Titan, Justine met Kir en F met Harissa een rit van drie uur naar de Semois zouden maken, en dat ik dan op HiRise zou letten. Omdat we al een keer geoefend hadden, konden we dat met een gerust hart tegemoetzien. Hij stond al gauw weer met zijn neus in het gras, niet gestresst, af en toe riep hij eens. Hij was behoorlijk cool. Ik drentelde intussen rond en ruimde hier en daar wat op, wat aan het eind van de dag 18 000 stappen op de watch opleverde.

Zo'n 80% van de tijd liep hij rustig te grazen, maar na een uur of twee begon hij zich blijkbaar toch af te vragen hoe lang dit nog ging duren en hij rende een paar keer de crossbaan in om te zien of de anderen zich soms daar verstopten. Maar in paniek raakte hij niet.

Er was wat afleiding toen Goffinet met de grote tractor zijn veld kwam rollen en er een man met een hark heen en weer liep. Dat vond HiRise fascinerend, maar toen ik die kant uit begon te lopen, durfde hij best met me mee, in exact hetzelfde tempo als ik, keurig naast me. Hij heeft het goed gedaan, we hoeven niet over hem in te zitten als we in de toekomst met de andere drie uitrijden.

's Ochtends kwam een rallye door ons straatje met een groot aantal oldtimer deux-chevaux, daar trokken de paarden zich niets van aan, maar wel toen aan het eind van de middag Olivier langskwam met Cora, Kyra, Stracciatella, Kiwi en Sana, en vier meisjes, 15 km naar de Pont saint Nicolas.

's Avonds liepen we zo hoog mogelijk het ruïneveld in om naar de maansverduistering te kijken, maar we waren te vroeg, de maan was nog niet boven de heuvels uitgekomen.

Later zagen we hem toch nog, al weten we niet helemaal zeker of er niet eenvoudig een wolk half voor zat. Maar wat geeft het, de maan is mooi zolang we er maar samen naar kunnen kijken. En nu schijnt hij weer gewoon door de bomen, vol en wel.

Geen ritjes deze week, dus wat dan wel? Van alles wat. We wandelden, en zagen dat er richting beverbeekje heel wat sparren gemarkeerd zijn. Binnenkort kunnen we weer veel kettingzaaggeluid verwachten.

Ik zorgde er met mijn stokken voor dat de gué onderaan het bospad goed kan doorstromen. Ik onderhoud de diverse waterwerken graag, maar alleen op kleine schaal. De rest moet de natuur doen.

De gastank en leidingen werden gecontroleerd door een man die 42 ponys heeft. Hoe vindt iemand met zoveel ponys tijd voor een normale baan? Liefhebberij, zei hij.

In het begin van de week was het nog te warm, maar sinds gisteren regent het af en toe, niet veel, 4 mm, 6 mm, 14 mm vannacht, maar het koelt toch af.

We inspecteerden de haag langs de bermen en langs het gele pad, niet dat we het van plan waren maar dat leidde tot snoeien met heggeschaar en snoeischaar. In de droogteperiode was alles toch een meter of meer gegroeid.

Er kwam een kommetje kleine hazelnoten af. In de rode hazelaar hangen er ook nog heel wat, mooie grote. Weer geen bramenjam dit jaar, er zitten bramen genoeg aan maar op elke tienduizend groene en rode is er één rijpe. Die eten we dan ter plekke op.

Ook in astronomische hoeveelheden gevallen en nog hangend: eikels. Maar goed dat we die strook al hebben afgezet.

De regenzondag bracht ik in de keuken door. Pickles, tomatensaus, brood, pesto. September begint goed.

Het muisje kreeg een flinke staart. Vanaf zondag werden de gewonde arm en hand gestaag dikker, een arm als een jonge spar en vingers als knakworstjes. Dinsdag ging R toch maar even naar de huisarts. Die was helemaal niet blij met de aanpak van de weekend-arts. De wond was wel schoongemaakt maar niet afdoende. Ontsteking. Hij nam het behoorlijk serieus. Twee hechtingen moesten eruit zodat de wond weer open was en in de arm werd flink geknepen. Er kwam een hoop pus uit (pus bonum et laudabile). Antibiotica, zalf, verband, en morgen terugkomen. Woensdag kwam er, door knijpen en een spuit met verschillende reinigingsvloeistoffen, nog meer uit, onder andere een spriet gras en wat bosgrond. Donderdag zag het er alweer beter uit, minder dik, maandag terugkomen, maar zaterdagavond belde de dokter eerst zelf nog op om te checken hoe het ermee ging. Wel goed, oké, tot maandag.

Daar zijn we nu net weer van terug, we dachten dat het de laatste controle zou zijn, maar nee. Er kwam bij flink knijpen toch wat vuil uit en R had ook nog een beetje verhoging. Woensdag nog eens terugkomen dus, en doorgaan met de antibiotica. Het is fijn dat onze huisarts het zo goed in de gaten houdt.

Toen R vroeg of hij dan wel weer kon gaan paardrijden, riep de dokter NON! Dat wordt nu woensdag eerst nog bekeken.

Vandaar dat aan het volgende avontuur alleen Justine en Kir konden meedoen, de cow cutting van zaterdag in Frankrijk. Ik zou eerst een halve dag met Harissa, en R daarna, maar een hele dag in het zadel vond ik te veel. We maakten ons nuttig als begeleider en verder zaten we op het 70+ toeschouwersbankje met Greg en Trudy.

De andere vier deelnemers hadden het al eerder gedaan maar voor Justine en Kir was alles nieuw. De reactiesnelheid was dan ook niet helemaal je dat, maar Kir deed dapper mee en het was een leuke en leerzame dag, met de deskundige begeleiding van de beide cow ladies en Sunshine. Ook het alleen reizen in de trailer, een uur heen en terug doorstond Kir zonder te transpireren.

*uitleg voor niet-insiders: Cow cutting houdt in het isoleren van één kalf uit een kudde en het apart houden tot het stilstaat. Er komt geen mes aan te pas. No animals were harmed in making this picture *

De afgelopen twee weken bleef mijn hand steeds aan het muismatje plakken, het was veel te heet voor het schrijven van logjes. Ook veel te heet voor het maken van ritjes. De ruiterlogees zegden af, zodat we ook niet met hen het bos in gingen (c.q. hoefden). Het leek alsof de zomer een onafgebroken hittegolf was, maar toch is die pas rond 6 augustus begonnen. In elk geval deden we de afgelopen tien dagen bar weinig.

Ik meld nog wel dat we dit jaar eindelijk een beetje profijt hebben van onze bramen in plaats van alleen maar werk, er zijn er aardig wat rijp geworden en die zijn goed. Het merendeel is wel nog rood of zelfs groen, dat wordt weer niet uitgebreid jam maken. De grote berk links voor het huis doet alsof het al herfst is, de oprit ligt vol blad. Ook zijn er al onnoemelijk veel kleine eikels gevallen en er hangen nog veel meer grote. Komende dagen gaan we het veld langs de eiken afzetten zodat de paarden er niet meer bij kunnen. Vanochtend raapte ik ook het eerste beukennootje op, het was wel loos, de hazelnoten zijn bijna rijp en de kastanje heeft stekelbolletjes. Door de zon is alles tamelijk vroeg.

Maar met ingang van vandaag is het een stuk frisser en dus namen we Harissa en HiRise mee voor een eenvoudig ritje, gewoon in het bos achter het huis. Dat werd het kortste ritje ooit want op de groene helling naar het bronnetje besloot HiRise voor de afwisseling op het gas te trappen, Harissa voorbij te draven en door het beekje te galopperen, zonder dat R dat gevraagd had. En tja, hij zette ook zijn richtingaanwijzer niet aan toen hij opeens naar rechts zwenkte. Pats!

Het was geen enorme val, maar net ongelukkig terechtkomen met R's linkerelleboog op een steen of iets dergelijks leverde toch een flinke jaap op. Zodoende brachten we de middag via 1733 door bij de weekendhulppost in Tintigny. Zes hechtingen en twee weken verband.

Pech. Maar het volgende avontuur komt er alweer aan.

Geen logjes de afgelopen tien dagen, zo gaat dat op zomerdagen met familiebezoek dat wel op een paard wil en logees die niet, maar wel lekker willen wandelen eten gitaarmuziek maken en dikke boeken lezen.

Het enige dat ik verder nog kan zeggen aan opmerkelijks van die periode is dat we een dode hermelijn vonden op het gele pad en drie dode mollen in de crossbaan, maar wie de moordenaars zijn, weten we niet. In elk geval hebben de katten dit jaar de jonge roodstaartjes niet te pakken gekregen want toen de tijd van uitvliegen was aangebroken, hebben we de boxdeur dichtgehouden. Jonge roodstaartjes gaan bij het uitvliegen eerst op de grond zitten, waar Nero en Océ anders al met open mond zouden zitten wachten. Bij de jonge zwaluwen hoeven we niet op te letten, die kunnen al prima vliegen. Alleen 's avonds worden ze nog door de ouders gevoerd, terwijl ze al met zijn allen uit het nest puilen.

Ook vergaten we natuurlijk HiTime niet. Vijf jaar geleden alweer.

Het vertellen van het avonturenverhaal van Greg nam drie uur in beslag, het was dan ook een uitvoerige Murphy-aangelegenheid. De laatste etappe is door de reddingbrigade gefilmd als lesmateriaal en staat online (7 minuten, watch until the end). Spectaculair eng. Trudy reed onderwijl een paar rondjes met Jay in de crossbaan, maar zij deed het juist heel kalmaan.

En dan nu weer een paar dagen gewoon met zijn tweetjes, ook altijd fijn. Er kwam allerlei onverwacht eten in huis zonder dat we zelf moeite deden. Sunshine bracht twee potten pruimenjam mee, Sandra kwam met een mandje moestuingroente, onder andere sjalotjes, zodat ik opeens zilveruitjes in azijn stond te maken en ik houd niet eens van zilveruitjes. R wel en hopelijk de ruiterlogees volgende week ook. Over de zelfgeplukte, speciaal aangeprezen champignons van Barbara waren de meningen verdeeld: een persoon nam geen risico, twee vonden er niets aan en een vond ze best lekker.

Opeens bleek heel Justines familie mijn zelfgemaakte hummus te waarderen. Zo wordt het nog eens wat met mijn keukenactiviteiten. Daarentegen werd mijn dukkah laatst afgedaan als 'vogelvoer', zonder dat de betrokkene zelfs maar geproefd had. Pech voor hem, want mijn dukkah is echt heerlijk, al zeg ik het zelf. Binnenkort bramenjam, als het zulk weer blijft. De wilde aardbeitjes zijn voorbij en de hazelnoten zijn bijna rijp, het is intussen augustus.

Deze woensdag was vol opmerkelijke gebeurtenissen. In willekeurige volgorde:

Ik was er de hele dag van overtuigd dat het dinsdag was en er was samenwerking van R, mijn watch en de kalender voor nodig om mij te overtuigen. Het is wel zo dat maandag de nationale feestdag vrij was, maar wij hebben elke dag vrij dus waardoor ik in de war was, is niet duidelijk.

De post bezorgde mijn bestelling, o.a. een wijde rok. Mijlpaal. Het is bijna 12 jaar geleden dat ik iets dergelijks bezat. Verder altijd alleen broeken, veel praktischer. Ik had iets luchtigs nodig voor al die dagen dat het bloedheet is, dat is het net nu even niet maar die komen vanzelf wel weer. Ik heb wel goed opgelet bij de bestelling en mijn nieuwe rok heeft ZAKKEN. Essentieel onderdeel. Verder heb ik nog één jurk voor het geval dat, maar zo'n geval doet zich nooit voor dus ik heb hem al jaren niet aangehad, wie weet of hij het nog doet.

Als ik bij de paarden ben, moet ik natuurlijk iets degelijkers aan, en stevige schoenen. Op het platteland verkleedt men zich meerdere keren per dag.

Van een heel andere orde kwam vandaag het bericht dat Greg, die al bijna een week zoek was terwijl hij solo-zeilde op de Atlantische Oceaan, teruggevonden is. De Canadese kustwacht zocht het gebied waar hij voor het laatst contact had gehad af met schepen vliegtuigen en een helikopter. Boot en apparatuur zijn beschadigd maar hij is gezond en wel. Een enorme opluchting voor iedereen die meeleefde.

Ten slotte fietste ik vandaag iets meer dan 8 km bij elkaar met een gemiddelde snelheid van 26 km/u, terwijl ik geen milimeter vooruit kwam. Ik fiets steeds harder. Een persoonlijk record.

Het evenement van vandaag was zo uniek dat ik vergat wat we de afgelopen week allemaal nog meer hadden gedaan en beleefd, maar R wist nog het een en ander naar boven te halen. O ja, het kattenkruid, de roosjes en de stephanandra gesnoeid, toch een karwei van drie dagen bij te warm weer, en zondag kwam Sunshine nog eens om Itawa onderhanden te nemen in de roundpen. Ze zette het diertje zo onder druk dat het probeerde door de omheining heen te ontsnappen. Kleine blessure, die ter plekke werd verzorgd en verbonden met witte bandages, zodat het leek alsof het twee benen in het gips had. Soms gaat het longeren weleens ietwat te hard, volgens ons. Verder konden we gisteravond Quentin zijn 'petit' verjaardagscadeau overhandigen, hij was er blij mee en nu is het aan hem om voor dat reuzenboek plaats in te ruimen op zijn salontafel.

Maar goed, dat viel allemaal in het niet bij vanochtend: zes dreumesen op bezoek bij de paarden. Het zijn (zes van de negen) kinderen waarmee Justine de zomervakantie doorbrengt terwijl de ouders werken.

Het regende in het begin een beetje maar het werd al snel droog en De Verrassing viel niet in het water. De kinderen was verteld dat er waarschijnlijk in het bos een echte cowboy was, dus als ze nu allemaal tegelijk heel hard COWBOY! riepen ... en voilà, daar kwam hij al aan in galop. Even kennismaken, en instructie door Justine (niet gillen, niet rennen, niet achter een paard langs lopen ...).

Daarna konden ze drie-aan-drie Titan en Kir poetsen. Zelden zijn de paarden zo voorzichtig en selectief geborsteld. In het begin was alles wel een beetje spannend, maar enkele dapperen hebben onder leiding van Justine zelfs hoeven uitgekrabd.

Om de beurt een paar rondjes in de roundpen durfden ze ook allemaal, een enkeling zag wel wat bleek in het begin, maar alles ging goed. Tot slot nog een spelletje hoefijzers werpen, waarbij het er niet toe deed of er iemand won, en ze mochten elk een ijzer meenemen. Daar zullen de ouders vanavond van opkijken.

Het was leuk. En nu moeten wij de hele middag bijkomen.

Regen, altijd fijn (behalve langdurig, in de winter). Daarna is alles weer lekker fris, het gras groeit en in huis is de temperatuur leefbaar. Ik had zelfs even een trui aan.

Dat was niet nodig tijdens ons aangename zomerritje vanochtend, 10 km, 21°.

Onderweg viel er het een en ander te snacken voor de paarden. Ze moeten het niet overdrijven, maar als de lekkere hapjes nu op mondhoogte voorbijkomen ...

Aan de hitteweek (max 37° buiten en 27° binnen) maak ik verder geen logwoorden vuil. Waste of time.

Om weer op gang te komen deze opmerkelijke foto, die ik al maakte toen we nog aan het hooien waren.

Nero by night.