Na de warmte (ik zeg niet: hitte, want die komt nog) maakten we dinsdag een mooi ritje met Harissa en HiRise, met mijn eerste echte galopje sinds de operatie. HiRise galoppeerde keurig en beheerst mee. Na twee frissere dagen waren woensdag en donderdag alweer kortebroekendagen, waarop we niets anders konden doen dan de paarden natspuiten en dazen platslaan. We vervingen de versleten meppers door precies dezelfde nieuwe, van beukenhout en leer, het enige model dat tegen onze mepkracht bestand is.

Maar dan donderdag en vandaag. Er was weinig neerslag voorspeld, maar we werden verwend met in totaal 22 mm. Een beetje onweer 's nachts en harde wind, maar geen hels spektakel. De waterton en de vier bakken vol tot de rand, het zand bij de boxen veranderde in modder, en zowaar, de zwaluwen zijn er in het hooischuurtje twee nieuwe nesten mee aan het metselen.

Nu het terras nat was, spoten we het schoon met de hogedrukspuit, toch water zat. Het gras groeit weer, de paarden zijn blij dat ze in de regen de hele dag buiten kunnen grazen in plaats van in de boxen rond te hangen, en de tuinplanten hangen over het pad, zwaar van de druppels. Zelfs de geraniums hebben eindelijk besloten te doen waarvoor ze zijn aangenomen.

"Man - despite his artistic pretensions, his sophistication and his many accomplishments - owes his existence to a 6-inch layer of topsoil and the fact that it rains."

Zo is het. En dan nu weer een week hittegolf.

Ingepakt en meteen op hun plek gezet. We zijn rond. In totaal veertien rollen van hier en zestien uit Les Bulles. We zijn tranquilles voor de herfst.

Tot volgend jaar dan, zei Le Laurent toen hij wegreed. En dat was dat, hooi 2025.

De rest van de dag voerden we weinig uit bij 30+°, alleen de paarden gedouchet, dazen delta's en kreidlers gemept en aan de rand van mijn dekentje gewerkt. Misschien raar om bij deze temperaturen met wol te werken, maar je kunt erbij stilzitten en dat is het enige wat ik een groot deel van deze warme dag wilde doen.

Het ambitieuze plan werd vandaag ad hoc aangepast. Het schudden is overgeslagen omdat het gras dan te hard zou drogen in zon en wind. Dus meteen zwelen, Olivier begon en Julie maakte het bekwaam af (het is niet weer 'aan' maar ze vindt het leuk om met de tractor te werken; mijn complimenten want die tractor heeft meer eigenaardige gebruiksaanwijzingen dan een stoomlocomotief en braakt even pikzwarte rook uit, hij dateert dan ook ongeveer uit het stoomtijdperk). In elk geval maakte ze er nette zwelen mee.

Om 21.35 uur komt de rollenpers aanscheuren. Niets te vroeg, we hadden het al bijna weer opgegeven, Olivier kennende. De pers werkte goed, met hulp van Maeva want het essentiële onderdeeltje was natuurlijk niet aangekomen. De halve familie was weer mee, zelfs kleine kinderen tot laat.

Toen ze allemaal weer vertrokken waren, prikte R de veertien rollen om de beurt aan de piek en legde ze achteruit rijdend op een rij in het ruïneveld. Einde van het karwei: 23.50 uur, en toen was het echt wel donker, er zat een vuurvliegje in de berm en er waren al veel sterren te zien. Bijna de kortste nacht.

Of Le Laurent straks nog komt om de rollen in te pakken, weten we niet maar in elk geval gaan wij nu naar bed.

Aan de overkant. Olivier maaide gisteren, ik harkte het hooi een baantje achteruit en R strimde onder de omheining tot 21.45 uur en het restant vanochtend om 8 uur, om 11 uur zaten we gedouchet en wel in de auto op weg naar Luxemburg om de nieuwe paspoorten op te halen. Een waste of time, en als je ze laat opsturen is het een waste of money, maar goed, we zijn nu weer voor tien jaar voorzien.

Eenmaal weer thuis was het een kwestie van werkkleding aan en het laatste stuk bij de schuilstallen strimmen, de hoeken uitharken waar Olivier niet bijkan met de pirouette en maar weer eens douchen. Volgens de meteo 25° vandaag maar hier gaf de thermometer mooi 30° aan, zonder dat daar de zon op staat.

Er stond tegelijkertijd aardig wat wind, wat een beetje hielp tegen de zoemende insecten, maar dat had wel tot gevolg dat het gemaaide gras heel snel droogde. Olivier zou 's middags komen schudden maar nu wordt het morgen anders droogt het te snel uit en dan hebben we weer hooi in plaats van préfané.

Een planning maken is goed, maar alles hangt af van de weersomstandigheden. Het aangepast plan is nu morgenmiddag schudden, een uur later zwelen en meteen oprollen met de rollenpers van Olivier waarvoor hij morgenochtend het ontbrekende onderdeeltje gaat ophalen, R transporteert de rollen met de trekker naar het ruïneveld net als vorig jaar en Laurent komt ze inpakken. Dat alles op één middag en avond. Het kan ook nachtwerk worden, dat is al eerder vertoond. Een ambitieus plan.

Ik moet nog weleens lachen om degene die dacht dat wij beter niet konden hooien omdat het daar te heet voor was. Het is nooit te heet om te hooien.

Zo. De eerste ronde zit erop. Uit Les Bulles 16 rollen, waar wij niet veel voor hoefden te doen. Alleen op tijd terugkomen van de bbq voor Sunshines 50e verjaardag, om thuis de precieze plek aan te wijzen voor het afladen en de manier waarop de rollen gestapeld moesten worden. Nou, het ligt, en wel precies goed, en dat al op 15 juni.

Na het lossen leverde het napraten met een biertje nuttige info op, want vader en zoon bleken ook beukjes te kunnen snoeien in het najaar, volgens de chef 'in no time' met de machine, terwijl wij er een paar weken (met tussenpozen) mee bezig zouden zijn. Hoe verder we hier inburgeren, des te minder hoeven we zelf hard te werken. Zoiets gaat geleidelijk. Aan de andere kant, als de firma Herman tien jaar geleden had aangeboden om dat werk te komen doen, hadden we waarschijnlijk gezegd 'nee hoor, dat doen we zelf wel'.

Volgende etappe: Olivier onder druk zetten om de overkant te komen maaien. Het belooft de hele week droog en zonnig te worden en nog een week wachten heeft volgens ons weinig zin.

Dat het niet alleen voor ons vroegtijdig hooitijd is, merkten we vanochtend om 6 uur, toen Goffinet met zijn giga-maaibalk luidruchtig het strookje kwam maaien. Dat het gras nog helemaal niet droog is op dat uur hindert blijkbaar niet. We waren dus vroeger op dan anders.

De dazenoogst na een kwartiertje meppen levert geen smakelijke foto's op, en het is warm werk, maar wel bevredigend als je er zoveel weet te raken dat de roodstaartjes ze niet eens op krijgen. Kreidlers en delta's zijn in de minderheid, maar als je ze kunt meppen is het des te effectiever.

En dan is het ook weer die tijd van het jaar. Dankzij de regen is alles groen, en overal in de crossbaan en in het bos bloeit vingerhoedskruid.

Tsss. Kom je thuis van een fijn bosritje met Harissa en HiRise, niks aan de hand, komt er een message binnen: 'vandaag beginnen ze met hooien in Les Bulles'. Wat. Hooien. Vandaag. In Les Bulles. Nu al???!!

Laten we dan maar even gaan kijken of ze inderdaad bezig zijn. Niemand daar, gras al gemaaid. Nu we er toch waren, ruimden we wat zwerfvuil op, touw, plastic, karton, een plastic tasje vol uiteindelijk en dat in een niet eens dichtbevolkte regio.

Dus we hooien, veel vroeger dan vorig jaar, maar eigenlijk is het hooien 0.001 want we doen er zelf niets aan in dit stadium. Het gemaaide gras ziet er goed uit, wel minder dan voorgaande jaren maar dat was te verwachten na al die droogte van de afgelopen maanden, toen het gras niet groeide. De grote hitte moet nog komen, eind deze week. Wanneer ze gaan schudden en oprollen weten we nog niet. In elk geval zijn we er klaar voor als ze de bestelde 20 rollen komen leveren, want het nieuwe opslagveldje ligt er dankzij R's activiteiten glad bij. Nog even een paard erin om het onkruid op te eten en voilà.

Ook maar even langs Olivier op de terugweg, eens kijken hoe hij over hooien denkt. Nog niet, in de Gaume is het gras eerder rijp dan in Suxy, zoals we weten, en dan was er nog die nachtvorst, laat in mei. Ook is er natuurlijk weer een klein maar belangrijk onderdeeltje van zijn bouleuse stuk en nog niet gerepareerd. Maar volgende week, of de week erna, dan.

We troffen ook Le Paul, gezeten op een krukje, en zijn dochter M, voor het Christusbeeld bij de kerk. Devotie. Hij is nu zichtbaar echt heel oud (98), het krukje niet erg stabiel en het gras niet waterpas, zodat we hem even later overeind moesten hijsen nadat hij achterwaarts was omgekieperd met krukje en al. Geen schade, maar het is allemaal wel erg fragiel. M is nu wel met pensioen en bijna de hele week bij hem in huis en anders helpen buren hem overeind als hij weer eens valt in huis. Of hij de 100 gaat halen? Hoop doet leven.

Het vroege hooien geeft nu wel het gevoel dat het jaar al op zijn eind loopt, terwijl het nog niet eens halverwege is. De lange droge zomer hebben we dan in maart april en mei al gehad blijkbaar. Het zou kunnen, maar ik ben bang dat er nu gewoon nog een lange droge zomer aankomt. Voor het hooi hebben we nog even droog weer nodig, maar daarna mag het weer fijn fris weer worden. Tja. Wieweet. Hoop doet ook hierbij leven, en anders zitten we de zomer gewoon maar weer uit.

Tijd voor een opsomming. Wanneer het precies was weet ik niet meer, vorige week, min of meer, maar om het niet helemaal te vergeten: wild.

We werden een paar keer vroeg wakker doordat een stel kraaien op de bovenramen bonkten, behoorlijk luid. R klom op het dak om te kijken wat ze uitvoerden en vond een paar grote kiezelstenen op de vensterbank. Ik denk dat Jan Kraai zijn Elbertha probeerde te verleiden met mooie stenen: kijk dan liefje, deze witte lijkt precies een ei, zegt dat je iets? We horen ze niet meer dus we weten niet of zijn plan succes heeft gehad.

Tot gisteren waren er volop knaasjes, dazen, kreidlers en delta's. De gemepte exemplaren die in de goot belanden, zijn de volgende dag allemaal weg, opgesnoept door de roodstaartjes. Vandaag geen insecten maar buien met frisse wind.

Twee hazen staken het gazon over en renden de wei in. Zo zie je er zelden een en dan opeens twee. Een paar dagen geleden wierp R tijdens zijn wandeling in het bos een tak weg en maakte daarmee drie jonge zwijnen aan het schrikken. Dat was ook heel lang geleden, sinds de pest hebben we haast nooit meer zwijnen gezien (behalve op de freesmachine). En vandaag liep er een eekhoorntje over het wegdek richting St Médard, dan kon nog net, vanaf vandaag moet het weer oppassen want de weg is weer open.

Toen hij nog afgesloten was, maakten we een ritje met HiRise en Harissa naar Burnéchamps via de afgesloten Notre Dame. Geen auto's op de Rue des combattants, dat is wel een logje waard.

Dankzij de regenbuien is alles groen, het gras in de wei zodat we de draad pas na zes dagen hoefden te verplaatsen, en in de tuin zodat R moest maaien. Ook de crossbaan is veranderd in een groene renbaan, kortgehouden door de paarden. R strimde onder de draad langs de hele crossbaan en de weilanden (behalve de overkant, die aan de beurt komt als het hooitijd is). Naar werk, en dan zegt hij nog dat het wel meevalt wanneer er genoeg wind staat want dan verwaait de benzinestank.

F kwam foto's maken van de geraniums van de gemeente, maar die staan er door vorst en regen niet beter bij dan in het begin. De noot en de kastanje hebben bruine blaadjes door de vorst, weer geen noten dit jaar, en de kerstbomen aan de overkant hebben la rouille, ze zien er zielig uit maar misschien komt het nog goed, net als vorige keer.

Het is een goed bremjaar, de bloei loopt nu wel op zijn eind. De pioenrozen gaan open, zoals altijd tergend langzaam, en zoals altijd regent het als het eindelijk zo ver is.

Na mijn gemopper over droogte en zelfs nachtvorst, vorige week, had ik eigenlijk een update moeten plaatsen, want inmiddels hebben we dinsdag overdag en 's nachts een prachtige hoeveelheid regen gehad, niet alles tegelijk in één klap zodat alles meteen weer wegspoelt maar netjes verdeeld over de periode.

Maar ja, geen tijd voor updates. We raakten in de schoonmaakmodus, het weekend dat we eigenlijk naar Nederland zouden gaan maakten we het huis schoon, woensdag regende het ook nog en dat betekende dan eindelijk de min of meer jaarlijkse schoonmaak van de sellerie en de boxen. Als het regent namelijk kunnen de paarden de wei in, ongestoord door knaasjes, in plaats van onder het boxendak rond te hangen en ons bij het werk in de weg te lopen.

R veegde de spinnewebben en het stof van de wanden en het plafond in alle boxen, in de sellerie toen die leeg was en boven de betonplaat met de stoffer. Vorige keer met de compressor ging het sneller, want we waren er deze keer uiteindelijk de hele dag druk mee en donderdag was er nog nawerk, terwijl we toch niet meer spullen hebben en Justine ook weer een handje kwam helpen.

Maar goed, dan heb je ook wat. Geen spinneweb meer te zien en al het materiaal schoon en gesorteerd in kratten (tegen het stof), met etiketten (!) zodat we weten wat erin zit. Zo ben ik nu eenmaal.

Wat we nog niet eerder gedaan hadden, was het groen geworden windbreekgaas afspuiten met de hogedrukspuit. Zou dat gaan? Proberen maar. De binnenkant werd mooi schoon, maar aan de buitenkant zag ik nog ergens een groen plekje. R toog naar buiten met de spuit en even later riep hij dat ik even moest komen kijken of het dan nu goed was. En?

Lief hè.

Het verschil voor/na is het werk waard. Geen algen meer, je kunt er nu weer goed doorheen kijken. De schermen voor het tractorschuurtje gaan we ook nog doen, maar niet meteen anders vallen we om van vermoeidheid. En het hooischuurtje moet wachten tot de vier zwaluwen naar Afrika zijn vertrokken. In het najaar, als alle knaasjes op zijn. Met ingang van vandaag is het opeens weer hoogzomer, 28°. Ach, was het maar vast weer oktober.

Nou zeg. Volgens de meteo zou het vandaag een extra frisse dag worden, 12° en zwaar bewolkt, ha fijn. Pfff. Het was gewoon precies zo'n dag als alle voorgaande, wolken, fel zonlicht en droog, 17°. Er wordt ook steeds regen voorspeld maar dat geloven we allang niet meer. Vandaag verplaatsten we de paaltjes in het ruïneveld maar weer tien meter, nu moet dat al elke drie dagen. Het gras groeit geen milimeter. We zitten nu in week vijf zonder regen, na één week in april met wat buien, en daarvoor ook weer vijf weken complete droogte. Het nieuwe normaal.

Maar nachtvorst op 23 mei, is dat soms ook normaal. Dacht het niet. De basilicum buiten bevroor, maar dat is het ergste niet. De nieuwe zachte blaadjes van de notenboom zijn ook bevroren, het uiteinde van elke tak hangt er zwart bij. Het ziet er treurig uit. En de prille nootjes die we al goed konden zien zitten, en het zijn er veel, we verheugden ons al op een mooie oogst in september, zijn die soms ook bevroren? We weten het nog niet.

Ook vloog er een zwaluw tegen het raam. Ik redde hem heldhaftig van de katten en toen hij een poosje in het daarvoor bestemde kartonnen doosje had gezeten om bij te komen, vloog hij weg, maar hoe hij er nu aan toe is, weten we niet. En er zijn er al zo weinig, we hebben zwaluwen en vleermuizen nodig om de knaasjes op te eten. Die zijn er in grote aantallen.

Kortom. Grmbbll grrrmbmbbll.

Ter opvrolijking dan maar een foto van Océ in haar ton. Ze heeft diverse riante slaapplekken maar sinds kort zit ze het liefst in de ton waar we de hele winter de rumex en andere harde stelen uit het hooi deponeerden. Zacht is anders, maar als ons prinsesje graag op de erwt wil slapen, kunnen wij natuurlijk alleen maar deemoedig buigen.

Het mooiste boeket komt altijd gewoon uit de berm langs het weiland, daar kan geen bespoten vertroeteld en in cellofaan verpakt snijbloemenboeket tegenop.

We wandelden naar de Notre Dame om het bord te bekijken dat aankondigt dat de weg naar Chiny met ingang van maandag is afgesloten. Naast de H. Maagd stond al een indrukwekkende freesmachine op rupsbanden geparkeerd, met een woest everzwijn als logo op de flank. Er stond niet bij tot wanneer de werkzaamheden gaan duren, misschien maar beter ook anders is het zo ontmoedigend.

Bij de antenne voor de nooddiensten staat sinds de stroomonderbreking van afgelopen week een aggregaat te draaien. Men neemt blijkbaar geen risico. Zeven uur lang geen spanning, dat was voorzover wij weten een record. Gisteren toen ik wilde gaan koken, maakte R me bang met een nieuwe storing, maar die was na een kwartiertje weer verholpen.

Verder was ik vergeten te noteren dat buren vorige week een robotgrasmaaier hebben geïnstalleerd. In het begin vonden de paarden het fascinerend. Het is twee tuinen en een veld verder dan hun wei, maar iets dat 's nachts langzaam en zoemend ronddrentelt en ze met twee felle ogen aankijkt, is een Eng Ding. Twee nachten hebben ze het nauwlettend in de gaten gehouden. Intussen zijn ze tot de conclusie gekomen dat het weliswaar een Eng Ding is, maar dat het niet dichtbij durft te komen nu zij met zijn vieren zijn.

Vrijdag verplaatsten we de paaltjes in het ruïneveld weer tien meter, dat komt neer op elke vier dagen. Het land is gort- en gortdroog. In het bos staat gras genoeg, we namen Titan en Harissa mee voor drie kwartier lekker knabbelen, en binnenkort zijn de andere twee aan de beurt.