Eindscore van het mest uitrijden: 4+7+5 1/2 karretjes in drie dagen stevig doorwerken, meteen daarna slepen, al het gereedschap, de sleep en onszelf schoonmaken, en zelfs de tractorbanden ontdoen van modder en mest.

Dinsdag rustdag, maar niet echt. We ruimden het eiland van HiRise op, dat waren drie kruiwagens vol stinkplaggen, en voorzagen hem van schoon beddegoed. R leverde bij het containerpark papier karton glas en blauwe en oranje hooistrikjes in, bij het postkantoor slaapzakken voor Turkije, en bij de apotheek ongebruikte medicijnen, waarvoor hij tot zijn verbazing geld terugkreeg.

Van wat ik zelf intussen deed is weinig blijven hangen, terwijl ik toch niet stilzat, maar er was niets opzienbarends bij. De carport geveegd, de rodo's bemest en begoten, zulke dingen.

Dit alles valt onder steeds terugkomend onderhoud, opruimen en schoonmaken. Dus 'waartoe zijn wij op aarde'? Wij zijn op aarde om ervoor te zorgen dat onze dieren het naar hun zin hebben.

Na twee dagen mest uitrijden heb ik niet veel puf meer voor een gedetailleerd verhaal, jammer hoor. Maar een fotoverslag met opsomming van de feiten is ook geschikt als naslagwerk, voor later.

We reden donderdag vier karretjes uit, onder begeleiding van vogelgefluit en vliegtuiggebrom, ook kwam er een helicopter zeer laag over, en het was tamelijk winderig, zuidoostenwind.

Vrijdag waren het zeven karretjes. De jas kon uit, geen wind en 15°. Inscheppen, uitscheppen. Wij zijn helden, al zeggen wij het zelf.

Wat nog rest. Ik schat vier karretjes, R denkt zes. We zullen zien, maar niet meteen, zaterdag moeten er boodschappen gedaan, eten gekookt, paardgereden, meel gehaald en hooi geladen.

Nero hield ons aldoor gezelschap bij het werk, maar stak zelf geen poot uit. Katten.

Na het uitrijden nog slepen, maandag, en dan mag het er zachtjes op regenen. Natuurlijke mest zonder toevoegingen, goed voor het land.

Vanavond werden we getracteerd op een spectaculaire hemelbrand. Het lijkt echt alsof de ruïne en het bos in brand staan, maar het bluswater was eerder op de dag al gevallen, dit was de afsluiting van een lange regendag.

Zaterdag was de enige zonnige koude dag in een week van neerslag. De aftrap van het buitenritseizoen van Sunshine vond plaats bij ons. Een van de deelnemers maakte een sfeerfoto van Titan door het windbreekgaas heen. Wat is hij toch braaf, zo netjes staat hij met het touw over zijn rug bij zijn poetsbak te wachten tot R terugkomt.

Tijdens de rit werd Titan niet moe, want het tempo lag heel laag. Verschillende deelnemers vonden obstakels moeilijk die onze paarden heel gewoon vinden. Kir kent het beekje natuurlijk op haar hoefje.

HiRise luidt ook weleens de bel, maar die moet daarvoor zijn nek uitstrekken, dan kan hij er net bij. Hades de Fries is heel vriendelijk en heel erg groot. Een Fries is wel indrukwekkend, en met een knieactie als die van hem draaft hij prachtig voor een sjees, maar als rijpaard is hij echt niet comfortabel. In draf word je vanzelf opgeworpen, de enige optie is lichtrijden.

Harissa en HiRise brachten de dag door in het ruïneveld, waar gras is, en nu staan de paarden overdag regelmatig verlangend die kant op te kijken. Nog een week of vier vijf geduld, dat zijn altijd de langste weken van het jaar.

Ik ben weer een beetje achter. Gebeurtenissen, logees, ritjes, wandelingen, het blijft allemaal ongelogd. Maar nu! Blijkbaar heeft het de hele nacht gesneeuwd. Een geluidloos verschijnsel dat 10 cm opleverde. Goed dat we gisteren na het planten van 15 fragiele stephanandra-plantjes even een opvallend draadje hadden gespannen, anders waren ze meteen platgelopen.

Dus 's ochtends lag er een pak sneeuw. Van HiRise is alleen een zwartwitfoto te maken. De paarden speelden in de crossbaan, waar de ijsklonten onder de hoeven er vanzelf afvliegen.

Al gauw werd het erg mistig, daarna begon het te regenen, het werd steeds warmer, en we kregen ook nog twee donderslagen en een bliksemflits. Nu giet het, en de sneeuw is grotendeels weggesmolten bij 8°. Wat je noemt een winterlappendeken.

Binnen ligt er ook een. Na een middag inelkaarzetten is mijn nieuwe dekentje bijna af, er komt alleen nog een zoom aan. R's eeuwige kalender is ook bijna klaar, maar dat is geen nieuws.

En wat vindt Océ ervan? Die vindt sneeuw prima, zolang er maar een warm plekje beschikbaar is.

Het is een paar dagen zonnig geweest. Koffie-op-het-roundpenterrasjesweer. De vogeltjes fluiten volop en zitten elkaar achterna, de kornoelje bloeit, Kir verliest al wat winterhaar, en er zat een vlinder op de gevel van het huis. Na een wandeling in het bos met HiRise kwam R thuis met een teek op zijn mouw. Een TEEK!? Drie jaar geleden hadden de paarden de eerste teken op 30 maart en dat vond ik toen belachelijk vroeg. En nu is het net half februari.

R maakt geregeld wandelingen met HiRise, nu al een paar keer met zadel (dat van Kir). Dat gaat prima, HiRise vindt het heel normaal, en al wandelend leert hij van alles kennen wat we in het bos kunnen tegenkomen. Vandaag was er bijvoorbeeld een grote bomenstripper waar hij eens goed naar kon staan kijken. Allemaal leerzame ervaring. Hij is niet bang maar wel nieuwsgierig.

De buurjongen is in zijn voorjaarsvakantie hun bosje wildgroei achterin de tuin te lijf aan het gaan. Brem en meidoorn voornamelijk. Het is wel grappig om vanuit de verte te zien hoe hij het aanpakt. Niet te veel op een dag, en het werk vordert met lange tussenpozen. 's Nachts blijft de bosmaaier en ander gereedschap gewoon in het vochtige gras liggen. Het schoot niet op dat R hem bovendien vijf kruiwagens paardenmest bracht voor hun moestuin en fruitboompjes. Daar had zijn moeder om gevraagd, maar hij had er in de 'werkplanning' vast geen rekening mee gehouden.

's Nachts vriest het om en om wel of niet, zodat we steeds moeten opletten of de drinkbak moet worden afgesloten en de waterton gevuld, waarbij het soms wel 5° kouder is dan de meteo voorspelt. Het is nog veel te vroeg om te doen alsof het al helemaal voorjaar is.

Gisteren haalden we de planten voor de haaguitbreiding op bij de kwekerij. Die aanplant had in het najaar al moeten gebeuren maar het bedrijf dat het zou doen liet niets van zich horen tot, na aandringen, in december een mailtje van 'jaja sorry maar nu echt binnenkort' en daarna weer doodse stilte, tot R zei 'dan doen we het zelf wel, die paar planten heb ik er in twee uur in'.

We bezochten een paar bedrijven. Bij het eerste was het zo'n zootje dat we ons snel uit de voeten maakten voordat er iemand zou opdagen die ons kon aanklampen. Bij het tweede was er niets in voorraad, en bij het derde slaagden we. Het was ook nog veel dichterbij dan we hadden ingeschat. Dus wij naar huis met 60 planten achterin de auto.

Dat betekent 60 gaten graven. Groot werk. Een deel ging redelijk vlot maar er waren ook gaten waarbij het pikhouweel eraan te pas moest komen. Grote stenen en keihard aangereden ondergrond. Vervelend graven in de motregen en wind maar die kale wortels moeten meteen de grond in anders drogen ze uit. Vandaag viel het mee en de laatste tien stuks, budleia's en jasmijnen in pot, gingen er vlot in. Klaar. Nu kan het groeien.

Intussen zat ik binnen en naaide knopen aan, verbouwde een schort, bakte cake en tornde kriebelende etiketten uit T-shirt-zijnaden. Allemaal klein werk. Ik moet weer een dag kalmaan doen na de injectie in mijn andere knie. Maar sowieso zou ik dat grote werk niet kunnen. Geen kraakbeen in de knieën om de schop stevig de grond in te rammen en te weinig spieren om het pikhouweel te hanteren. R moet dat allemaal alleen doen, al had hij wel gezelschap van Océ, die onder het vogelvoerhuisje gevallen vogelvoer zit te eten.

Maar ik heb wel weer aanmaakhoutjes gehakt. Dat lukt me wel.

Het is blauw, al een paar dagen. Fris met een koude oostenwind, -5° 's nachts. Net een schilderij, lijst er omheen, klaar.

Vetbolletjes, pindanetjes en zaad, vooral zonnebloempitten, daar weten de mezen goed raad mee, als ik per voerhuisje een halve beker verstrek, is het binnen een uur op. Drie soorten mezen, een roodborst, een merelstelletje en een enkele vink. Heel soms een ekster. De gele zaadjes laten ze liggen, als het er te veel worden, zwiep ik die in de bramen voor de veldmuizen. De vogels weten ons te vinden, en volgens het natuurprogramma van TV-Lux over vogelvoer doen we het goed.

Voor het natuurgebeuren hoeven we geen tv te kijken. Gisteren renden er vijf, zes vossen door het ruïneveld, er vlogen twee groepen kraanvogels hoog over en de sneeuwklokjes bij de roundpen steken hun eerste groene sprietjes omhoog. R kwam op zijn wandeling vanochtend een ree tegen en zondag zagen hij en Justine vijftien zwijnen oversteken.

Ik moet even kalmaan doen vanwege de injectie in mijn knie (artrose). Volgende week nog eentje. Beter wordt dat kraakbeen niet meer maar die gel van de huisarts houdt me op de been.

Toen ik terugreed na die afspraak was er een fantastische knalroodoranje zonsondergang over het silhouet van Florenville, en toen ik ons weggetje in reed, scheen bovendien de opkomende oranje volle maan door een van de raampjes van de ruïne.

Als R uit wandelen is met HiRise ...

Niet dat die twee allebei lastig zijn, maar HiRise kan in zijn eentje genoeg reuring veroorzaken. Als hij er even op uit is, én het regent een keer niet én de grond is niet keihard bevroren, kunnen de groten profiteren.

Je zou het niet zeggen als je ze zo ziet liggen maar Harissa is momenteel niet goed in haar humeur. Ze viert haar hormonen bot op Kir, die blijkbaar steeds verjaagd moet worden, het weiland in, ook als het regent en waait. Het is nog volop winter Harissa, niet de tijd voor hengstigheid. Maar ze heeft er een handje van.

Straks maar eens stevig aan het werk in de roundpen, dan kan ze haar energie nuttiger gebruiken en Kir heeft even rust. Daarna is het de beurt aan Kir, als de buien het toelaten.

Nou, dit is het dan geworden. Ik moest van R wel een beetje vriendelijk kijken voor de foto en dat leidt natuurlijk altijd tot grimassen, net als wanneer je een keurige pasfoto moet laten maken, maar dit is de toonbaarste. Het gaat toch om de trui? Die moest over de hele lengte in beeld. Ik ben er best tevreden over, hij is lekker lang en de kraag heb ik zelf bedacht. Het patroon had een hoge rolcol zonder versiering maar dit is fleuriger. Soortvan sjaalkraag-achtig, aan de achterkant vastgezet en aan de voorkant los.

Op naar het volgende projectje. Er liggen nog twee halve dekentjes en een paar bollen sokkenwol, en R wil een muts. Toemaar, de winter is nog niet afgelopen en zo heb ik wat te doen als het buiten regent.

Titan nam zijn eerste hoestdrank vlot in, de tweede al minder, maar vanochtend slikte hij de dosis meteen door. Laten we hopen dat het snel helpt. Dat spul geurt zo hevig dat wij er ook open luchtwegen van krijgen als we in de sellerie een paar keer diep inademen. Eucalyptus, fris is het zeker.

En waar zijn mijn schaatsen? Nou, dat weet ik. Justine ging met haar klas schaatsen op de ijsbaan in Luxemburg. Ze had het nog nooit gedaan, en dat geldt ook voor een aantal klasgenoten. Het is hier niet zo populair, er is te weinig stilstaand open water en geen schaatscultuur. Sinds we hier wonen hebben we het zelf ook nooit meer gedaan. Zodoende kon Justine mooi mijn schaatsen meenemen. Nu zijn mijn kunstschaatsen wel, ahum, een beetje oud. Ik kreeg ze toen ik 13 was, maat 37, en omdat ik niet verder groeide kon ik de rest van mijn leven met dat stel schaatsen vooruit.

Het was haar niet meegevallen, logisch als je het nooit eerder hebt gedaan, maar toch beter dan degenen met huurschaatsen van de ijsbaan. Ik hoef ze niet terug, op onze leeftijd zijn valpartijen op keihard ijs niet handig, en het vriest trouwens ook gewoon veel te weinig. Als Justine er klaar mee is, kan ze ze aan een museum cadeau doen. Echte hudora's model Sjoukje Dijkstra uit de vorige eeuw, nog even en ze zijn interessant voor Tussen Kunst En Kitsch.

Omdat Titan de laatste tijd vaak hoest, maakte R zondag een ritje met Harissa (en Kir), dat gebeurt niet dikwijls. Zijn conclusie: fijn paard, ze gedroeg zich voorbeeldig. Daar heeft hij gelijk in, en knap is ze ook natuurlijk. Lekker wollig.

Vanochtend werd Titan's hoestdrank geleverd, morgen gaan we hem die voor het eerst toedienen. Het ruikt nogal sterk dus we zijn benieuwd hoe hij dat gaat opvatten.

Verder was het de hele dag mistig, wat meteen het einde is van de vorstperiode, en nu gaat het weer regenen bij 3°. De automatische drinkbak kon weer aangesloten, maar niet voor lang. Volgende week weer nachtvorst.